طرح ناتمام بلای جان محله - جعبه مهر

-برابر این مصوبه، قرار بود پردیس مرکزی دانشگاه تهران که 21 هکتار مساحت دارد، از شمال تا بلوار کشاورز، از غرب تا خیابان کارگر، از جنوب تا خیابان انقلاب اسلامی و از شرق تا خیابان وصال توسعه پیدا کند و مساحت آن به 52 هکتار برسد. با گذشت 16 سال از این مصوبه و تملک بعضی از خانه ها توسط دانشگاه، هنوز اتفاقی که نشان از اجرای این طرح بدهد، رخ نداده است. رهاسازی املاک تملک شده از یک سو، سیاست نادرست در تملک پلاک های ثبتی و در اصطلاح زخمی کردن املاک از سوی دیگر و همچنین وجود بعضی محدودیت ها در خرید و فروش املاک و واگذاری به غیر و اجاره دادن آنها، موجب کوچ اجباری شهروندان و فراهم شدن زمینه برای آسیب های اجتماعی شده است. مالکان واحدهای مسکونی و تجاری محدوده دانشگاه تهران گلایه مند هستند و باور دارند این طرح دستاوردی جز آشفتگی، سلب آرامش و ایجاد نابسامانی و از بین بردن حقوق ساکنان نداشته است. آنها بارها مسائلشان را مطرح کرده اند، اما پاسخی نگرفته اند. این بار خواسته اند تا خبرنگاران محله صدایشان شود و اعتراضشان را به گوش متولیان طرح برساند تا شاید گشایشی پیدا کند.

همه جا را سکوت فرا گرفته است و به قول معروف پرنده پر نمی زند. در کوچه ها و خیابان ها که قدم می زنیم مانند این است که در سرزمین ارواح هستیم. تنها چیزی که دیده می شود، خلوتی است و چیزی که به گوش می رسد، سکوت. ناگزیر برای گفت وگو با اهالی، سراغ خانه ها می رویم و زنگ می زنیم، اما پاسخی نمی شنویم. بعضی از خانه ها خالی از سکنه است و شیشه هایشان در اثر وزش باد شکسته اند. گویا پیدا کردن اهالی در این محله، کیمیا و به مثابه پیدا کردن چشمه آب در دل کویر است. ناگهان چشم هایمان به پیرمرد تکیده ای می افتد. بدون فوت وقت سراغش می رویم و از طرح توسعه و مسائلی که برای محله و اهالی همراه داشته است، سؤال می کنیم. دعوتمان می کند تا نگاهی به کوچه امیرشاهی بیندازیم. کوچه ای با خانه های قدیمی و فرسوده که روی در و دیوار بعضی از آنها نشانه های ریزش دیده می شود. او می گوید: این وضعیت محله است. همه کوچه ها و خیابان ها که در محدوده طرح هستند، همین وضعیت را دارند. مانند این است که خاک مرده در محله پاشیده اند و هیچ اثری از زندگی وجود ندارد. معلوم نیست این محله برای زندگی است یا برای تجارت و تحصیل. طرح توسعه دانشگاه، همه چیز را از بین برده و ترکیب محله را به هم ریخته و سکنه را فراری داده است. خانه من در کوچه ایثار واقع شده است و چون از کودکی در این محله بوده ام، تمایلی به فروش نداشته و ندارم. اما خیلی از سکنه نتوانستند در برابر مزاحمت های دانشگاه تاب بیاورند و عطا را به لقایش بخشیدند و به اجبار خانه هایشان را فروختند و از محله کوچ کردند.

بیژن میرزا |معتمد محله

او برای کسب اطلاعات بیشتر نشانی بیژن میرزا معتمد محله را می دهد. سراغش می رویم. بیش از 60 سال است که در محله دانشگاه تهران زندگی می کند و از کم و کیف طرح توسعه و روش تملک خانه ها مطلع است. میرزا می گوید: طرح توسعه دانشگاه تهران که قرار بود سبب اعتلای علم و دانش کشور شود به دلیل بی برنامگی متولیانش، زندگی ساکنان را نابودی کرد و اصالت و هویت محله را از بین برد. تا پیش از مطرح شدن موضوع طرح توسعه دانشگاه تهران، مردم در آرامش زندگی می کردند و محله دانشگاه از بهترین محله های قلب پایتخت بود. همه آرزوی خرید خانه و زندگی در آن را داشتند. امروز رها شدن خانه های تملک شده و از بین رفتن بافت مسکونی و کوچ خانواده های با اصالت، موجب افزایش آسیب های اجتماعی و ایجاد شب مردگی شده است. در گذشته اگر محله امن بود و اهالی امنیت داشتند، امروز ناامنی موج می زند و با غروب خورشید اهالی دیگر جرئت بیرون آمدن از خانه هایشان را ندارند.

میرزا به وضعیت آشفته محله بر اثر تملک نامناسب املاک توسط مسئولان دانشگاه تهران اشاره می کند و می گوید: اگر تملک توسط مسئولان دانشگاه درست و اصولی انجام می شد، شاید هیچ یک از این مسائل به وجود نمی آمد. مسئولان دانشگاه برای همراه کردن اهالی با خودشان شرایطی ایجاد کردند تا آنها چاره ای جز همراهی نداشته باشند. مسئولان دانشگاه در یک کوچه 2 باب خانه را تملک کردند که در بعضی از کوچه ها املاک رها شده و در بعضی دیگر آنها را به خوابگاه تبدیل کرده اند. همین کارها تناسب محله و بافت جمعیتی را به هم زد و مزاحمت هایی برای همسایه ها ایجاد کرد. یا در یک مجتمع مسکونی با خرید چند واحد و واگذاری آن به دانشجویان یا انجام کارهای فرهنگی، نظم مجتمع های مسکونی را مختل و در برابر اعتراض اهالی سکوت کردند. همه کسانی که از محله کوچ کرده اند، راضی به این کار نبودند، اما چاره ای نداشتند. او بعضی از واحدهای مسکونی که به خوابگاه یا واحد اداری تبدیل شده است را نشانمان می دهد و با ابراز تأسف می گوید: اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران بدون هیچ برنامه و چشم اندازی، اجحاف بزرگی در حق اهالی محله بود.

• ساخت وساز ممنوع!

واگذاری به غیر و خرید و فروش و حتی تعمیر و ساخت وساز در محدوده طرح توسعه دانشگاه تهران ممنوع است. البته به گفته رضا علیپور که از ساکنان قدیمی محله دانشگاه تهران است و آژانس معاملات مسکن دارد این ممنوعیت چند سالی است که برطرف شده و در بعضی از قوانین گذشته به اصطلاح برای رفاه بیشتر اهالی تبصره هایی پیش بینی شده است. او می گوید: با تصویب طرح توسعه دانشگاه تهران، املاک داخل محدوده طرح باید توسط مسئولان دانشگاه تملک می شدند که اوایل این کار به خوبی انجام شد و خریداران و فروشندگان راضی بودند. با به خاتمه رسیدن بودجه، تملک خانه ها متوقف شد. نابسامانی در تملک خانه ها آسیبی بود که مسئولان دانشگاه به محله زدند و همین آشفتگی، موجب شد تا اهالی مجبور به کوچ شدند. نکته مهم این بود که اهالی نمی توانستند خانه هایشان را به غیر اجاره بدهند یا بفروشند. بنابراین مجبور بودند یا خانه هایشان را رها کنند و بروند یا قیمت پیشنهادی مسئولان دانشگاه را بپذیرند و آن را واگذار کنند. در اصطلاح این کار سبب فریز شدن خانه های این محدوده شده بود و این موضوع اعتراض های شدیدی را به همراه داشت و در چند سال گذشته مسئولان دانشگاه تهران اندکی عقب نشینی کردند و با اضافه کردن چند بند و تبصره به قوانین وضع شده مربوط به طرح توسعه دانشگاه تهران، اجازه دادند تا اهالی بتوانند خانه هایشان را به غیر واگذار کنند. ممنوعیت ساخت وساز همچنان وجود دارد و بعضی از خانه های این محله، بیش از 50 سال قدمت دارند و فرسوده اند و بازسازی آنها فایده ای ندارد و نیاز به بازسازی و نوسازی دارند که شهرداری مجوز ساخت وساز نمی دهد.

• تجارت به جای توسعه

شنیده می شود مسئولان دانشگاه تهران املاک تملک شده را به استادان و غیر واگذار می کنند و گویا تجارت به راه انداخته اند. علیپور با تأیید این موضوع می گوید: بارها مراجعه کنندگانی داشتیم که با مجوز مسئولان دانشگاه قصد داشتند املاکی را که برای 2 سال به عنوان کمک هزینه به آنها واگذار شده است به افراد دیگر اجاره دهند. وجود چنین مواردی نشان می دهد که مسئولان به جای برنامه ریزی برای شروع طرح توسعه دانشگاه تهران، تجارت پرسودی را به راه انداخته اند و قرار نیست این طرح اجرایی شود. تبدیل شدن محله به پاتوق کافه داران و نوجوانان و جوانان با هر دیدگاه و ایده و پوششی، اصالت محله را از بین برده و علیپور بر این باور است: اقدام مسئولان دانشگاه تهران در تملک خانه ها و آسیبی که از این بابت به محله زده اند، آن را به منطقه آزاد تبدیل کرده است و هر روز شاهد ظهور یک نوع آسیب اجتماعی در آن هستیم.

• دلبستگی های اهالی

بهزاد بختکمک سکنه دیگری است که خانه اش را به اجبار فروخته و از محله کوچ کرده است اما به گفته خودش هنوز به این محله دلبستگی دارد. محل کارش در خیابان وصال شیرازی است. بختکمک می گوید: در یک مجتمع مسکونی حوالی خیابان بزرگمهر زندگی می کردیم. مسئولان دانشگاه تهران چند واحد را تملک کردند و نظم مجتمع را به هم ریختند. آزار و اذیت دانشجویان و افرادی که وقت و بی وقت به واحدهای خریداری شده رفت وآمد می کردند، موجب شد تا واحدمان را به دانشگاه بفروشیم و چون با پولی که گرفته بودیم، نمی توانستیم در همین محله ملک دیگری خریداری کنیم، به فردیس کرج رفتیم. طرح توسعه دانشگاه تهران ظلم بزرگی در حق اهالی این محله بوده و کاش مسئولان پیش از تصویب و اجرای ناقص آن به ظرفیت های محله توجه می کردند تا این گونه سبب نابودی و تباهی آن نمی شدند. همه اهالی خواستار تعیین تکلیفشان هستند و می خواهند بدانند بلاخره این طرح اجرایی می شود یا خیر.

• تعیین تکلیف برای طرح توسعه دانشگاه تهران

محمد سعید ایزدی-معاون وزیر راه و شهرسازی

اهالی بارها و بارها اعتراضشان را از طریق رسانه های مختلف و تهیه طومار به گوش مسئولان رسانده اند و محمد سعید ایزدی معاون وزیر راه و شهرسازی هم صدای اعتراض آنها را شنیده و در جدیدترین اظهار نظرش در مورد تعیین تکلیف طرح توسعه دانشگاه تهران گفته است: مسئولان دانشگاه تهران در سال های اخیر، براساس منابعی که از دولت گرفته اند اقدام به تملک بعضی از پلاک ها کرده اند که همین بی نظمی و بی برنامگی در تملک برای کسانی که در این محدوده زندگی می کنند، مسائل عدیده ای ایجاد کرده است. به نظرم اگر این کار درست و اصولی و در فازهای مختلف انجام می شد هرگز شاهد چنین مسائلی نبودیم. او با عذرخواهی از اهالی محله گفته است: برای برطرف مسائل پیش آمده به مسئولان دانشگاه یک فرصت کوتاه داده شده تا طرح پیشنهادی خود را برای تعیین تکلیف پروژه توسعه دانشگاه تهران ارائه دهند که اگر در موعد مقرر این کار انجام نشود با توجه به نگرانی ها و نارضایتی شهروندان، به زودی یا طرح را ابطال می کنیم یا براساس ضوابط و در چهارچوب قوانین و با رعایت بعضی از شروط اقدام به تملک خانه های باقیمانده خواهیم کرد.

• پیگیر مطالبه شهروندان هستیم

محمدرضا دهداری پور- شهردار منطقه 6

اهالی مسائل ناشی از طرح توسعه دانشگاه را در جلساتی که با محمدرضادهداری پور شهردار منطقه 6 داشته اند، مطرح کرده اند اما به گفته خودشان ترتیب اثر داده نشده است. دهداری پور در گفت وگو با خبرنگاران محله در پاسخ به مطالبه اهالی محله دانشگاه تهران و خواسته شان برای تعیین تکلیف طرح توسعه دانشگاه می گوید: طرح توسعه دانشگاه تهران، توافق بین دانشگاه و دولت و شهردار وقت تهران بوده است که در راستای این طرح، بخش زیادی از املاک محدوده توسط مسئولان دانشگاه تملک شده و بخشی هم که باقی مانده به دلیل مسائل موجود موجب اعتراض اهالی شده است. امسال در شهرداری تعیین تکلیف این طرح و وضعیت تملک خانه های باقیمانده را با جدیت بیشتری پیگیری می کنیم و امیدواریم به زودی شاهد اتفاق های خوبی در این محله باشیم.

• ایرادات طرح برطرف می شود

محمد نیلی احمدآبادی-رئیس دانشگاه

برای شنیدن حرف مسئولان دانشگاه تهران با محمد نیلی احمدآبادی رئیس دانشگاه تماس گرفتیم اما پاسخگو نبودند. به همین دلیل در این گزارش آخرین اظهار نظر او در مورد طرح توسعه دانشگاه تهران را ذکر می کنیم. نیلی احمدآبادی گفته است: می دانیم طرح توسعه دانشگاه تهران دارای ایرادهایی است و قول می دهم تا خاتمه سال آنها را برطرف کنیم. در3 سال اخیر، دولت، مجلس و کمیسیون ماده 5 مصوباتی را در پشتیبانی از این طرح داشته اند و مجلس نیز علاوه بر تخصیص ردیف بودجه ای از سال 1393، در سال های 1396 و 1397 نیز تبصره خاصی در قوانین بودجه برای تملک اراضی طرح اختصاص داده است. برخلاف اقدامات اجرا شده مسائل مربوط به این طرح وجود دارد و مسئولان دانشگاه متوجه ایرادهای طرح شده اند. به گفته نیلی احمدآبادی، طرح توسعه دانشگاه تهران، یک طرح ملی است که به دلیل نبود اعتبار کافی برای تملک اراضی اطراف دانشگاه تهران، موجب گلایه مندی شهروندان شده است اما امسال دولت متعهد شده تا اعتبار تملک اراضی طرح را بپردازد که بخش زیادی از مسائل با این اعتبار برطرف می شود.

دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه