جنگل های شمال تنها در 40 سال نصف شد! - جعبه مهر

به گزارش سبزینه، حسین روایتی از جنگل برای ما می گوید که در عین ناباوری باید شنید؛ می گوید قاچاقچی چوب به راحتی از نیمه های شب به جنگل زده و هنوز پس از 20 ساعت برنگشته، انگار دل ندارد ببیند در جنگل های هیرکانی درختی سرپا باقی مانده، باید مطمئن گردد همه درختان 100 تا یک میلیون ساله قطع شده اند.

قاچاقچی های چوب آنقدر خیالشان راحت است که درختان کنار جاده را قطع می نمایند و جاده جنگلی مسدود می گردد. چوب راش با قطر 70سانتی متری را وسط جاده جنگلی منتهی به معدن زغال سنگ که در بالاترین نقطه قلب جنگل های شمال واقع شده است، رها می نمایند و جلوی عبور ماشین های سنگین حمل زغال سنگ را می گیرند و در مواردی حتی با وقاحت از رانندگان حمل مواد معدنی می خواهند که یاریشان نمایند تا چوب ها را سریع تر از وسط جاده جمع نمایند.

حسین با چشمان گریان از خالی شدن جنگل ها می گوید: نمی دانم چگونه جلوی چشم مأموران منابع طبیعی وارد جنگل های بکر مازندران می شوند و با وجود ثبت دوربین های منابع طبیعی و گزارش جنگل بانان، بدون هیچ واهمه ای بار سه تنی چوب راش و توسکا را به نیسان می بندند و جنگل را به مقصد چوب بری های رها از نظارت ترک می نمایند. چوب راش را با قیمت ناچیز کیلویی حداقل دو هزار و 500 تومان و توسکا با قیمت کیلویی دو هزار و 200 تومان را به مزایده می گذارند و هر چوب بری که قیمت بالاتری پیشنهاد دهد، برنده این مزایده خواهد بود.

چینی ها یک ضرب المثل دارند که می گوید اگرچه در کنار جنگل زندگی می کنی، ولی قدر چوب را بدان. اما بعضی حاشیه نشینان جنگل های شمال نه تنها قدر جنگل را نمی دانند، بلکه با بی رحمی هرچه بیش تر با وجود جنگل بانان و مأموران منابع طبیعی، درختان را شکار می نمایند؛ دقیقاً در همین هفته ای که گذشت درختی 130ساله با قطر 80سانتی متری را در میانه جاده جنگلی رها کردند و تازه با پُررویی هرچه بیش تر از رانندگان معدن یاری خواسته اند تا برای جابه جایی چوب های قاچاق به یاریشان بیایند.

وقتی مأمور منابع طبیعی این موضوع را به سرجنگل بانی اطلاع می دهد، در جواب به او می گوید: این اتفاق در محدوده تحت حفاظت او صورت نگرفته، بنابراین نمی تواند کاری انجام دهد. به گفته حسین، مأمور منابع طبیعی که در محدوده سری 6، 7 و 11 (سطح بیش از 500 هکتار از جنگل های هیرکانی در محدوده چمستان) فعالیت دارد، جنگل های مازندران رها شده اند که شاهد آن به عنوان مثال فعالیت آزادانه 10 قاچاقچی چوب تنها در سطح 200 هکتار از جنگل های منطقه آمل در استان مازندران است.

حاشیه نشینان بیکار جنگل دست در دست چوب بر های متخلف داده و شبانه روز حداقل از یک منطقه 500 هکتاری در غرب جاده هراز (رودخانه هراز تا جوربند) 20 تا 25 تن چوب صنعتی قاچاق از جنگل خارج می نمایند، به عبارت دیگر اگر قاچاقچی با یک اره موتوری ماهر روزانه 10ساعت کار کند، در طول یک هفته 400 درخت قطع و آماده حمل می گردد.

به گفته مأمور منابع طبیعی، گستاخی قاچاقچیان چوب به حدی رسیده که نیسان بازداشت شده با بار پر از کاتین (چوب آلات جنگلی) را شبانه بیرون می آورند و درست است که عوامل دوباره دستگیر می شوند، اما کاتین آن ها تبدیل به هیزم خشک می گردد و با جریمه ای ناچیز آزاد می گردد و بدتر آن که بیش از قبل شروع به کار قاچاق چوب می نمایند.

به گفته مأمور منابع طبیعی فعال در منطقه جنگلی چمستان، بعضی جنگل بانان با وجود دریافت حقوق 10 میلیون تومانی با قاچاقچیان چوب همکاری می نمایند، به این ترتیب که یا تعداد چوب های قاچاق کشف شده کم تری در پفراینده شان برای اعلام به دادگستری درج می نمایند، یا آن را نادیده می گیرند.

حسین معتقد است فرایند حفاظت و حراست از جنگل های شمال پس از شروع اجرای طرح تنفس جنگل دچار مسائل متعددی شده است؛ چرا که هم تعداد نیرو های منابع طبیعی برای حفاظت کم است و هم واگذاری حفاظت به شرکت چوب و کاغذ در استان مازندران با، اما و اگر های زیادی همراه شده است.

جنگل های شمال درحال تکه تکه شدن است

جنگل های رها شده شمال همچون لاشه حیوان توسط لاشخور ها درحال تکه تکه شدن است. دیگر نه تنها جنگل، بلکه حیات وحش آن هم در امان نیست. به گفته مأمور منابع طبیعی محدوده جنگل های نور در استان مازندران، از 15 شهریور تا 15 مهر هم زمان با فصل زادآوری آهوان، قاچاقچیان حیوانات هم به قاچاقچیان چوب اضافه می شوند.

او تنها در این دوره زمانی شاهد بوده که 10 خودروی حامل گوشت آهو ها از این منطقه جنگلی خارج شده اند و در این زمان نیرویی از محیط زیست استان برای سرکشی نیامده است؛ این قاچاقچیان بی رحم صدای آهوی ماده را تقلید می نمایند تا آهو های نر را در فصل جفت گیری به سمت خود بکشانند و بعد آن را شکار می نمایند و گوشت آن را با قیمت گزاف به خریداران می فروشند.

بعضی مردم خواسته اند سفت و سخت با مقطوع النسل نمایندگان جنگل های شمال برخورد گردد. یک شهفرایند که خود شاهد قاچاق چوب در منطقه جنگلی تالش در استان گیلان بوده گفت: متأسفانه از بین بردن جنگل ها و قاچاق چوب در ایام کرونایی به وضوح در شمال دیده می گردد.

لزوم معین مجازات حبس ابد برای تخریب نمایندگان جنگل

دیگر شهفرایند شمال کشور هم خواسته که مجازات حبس ابد برای تخریب نمایندگان جنگل های شمال در نظر گرفته گردد و گفته است که اگر محیط زیست و اداره جنگل ها و مراتع رسیدگی ننمایند، آیا مردم عادی باید این کار را انجام دهند؟

شهفرایند دیگر این سوال را مطرح نموده که چرا جلوی مافیا و دلال که با تخریب جنگل به ایران لطمه می زنند گرفته نمی گردد؟ و معتقد است دست قاچاقچیان چوب با جنگل بانی توی یک کاسه است و درآمد را بین خودشان تقسیم می نمایند. یک مخاطب احساسش را نسبت به قاچاقچیان چوب این گونه بیان نموده که چگونه یک انسان دلش می آید موجود به این زیبایی را که سراسر فایده است، نابود کند؛ چقدر باید سنگدل باشند، این انسان های بی وجدان باید به اشد مجازات برسند، چرا که ما مسئولیم.

طبیعت ایران در حال از بین رفتن است

یک شهفرایند از شرایط قاچاق چوب شکایت دارد و معتقد است کل طبیعت ایران توسط بساز و بفروش ها، قاچاقچیان خاک و چوب و... در حال از بین رفتن است. شمال ایران با ویلاسازی های انبوه و بدون نظارت و قاچاق چوب و ماهی گیری های غیرمجاز نابود شده است. این ها سرمایه ملی هستند، با همین طبیعت و توریسم می گردد سه تا چهار برابر پول نفت درآمدزایی کرد. حداقل از این منابع حمایت گردد، حتی با زور توسط نیروی انتظامی و محیط بانان. شهفرایندی که احتمالاً گیلانی است و در این استان زندگی می نماید، از شرایط قاچاق چوب در آن استان نیز گلایه مند است و از شواهدش در ارتباط با قاچاق چوب می گوید. او هر زمان در استان گیلان از خانه بیرون می رود چهار تا پنج کامیون می بیند که در حال بردن چوب ها هستند. او تعجب می نماید از این که مگر چند تولیدی وابسته به چوب در کشور وجود دارد؟

فعالیت فعالان محیط زیست امنیتی نگردد

محمد درویش، مدیر کل پیشین مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست خواسته است که فعالیت فعالان محیط زیست امنیتی نگردد و پیشنهاد داده شماره سه رقمی از سوی سازمان جنگل ها تعریف گردد و از مردم خواسته گردد در صورت مشاهده قاچاق چوب گزارش دهند و علاوه بر آن به آن ها کد پیگیری داده گردد تا ترغیب به ادامه همکاریشان شوند و ببینند که پیگیری شان نتیجه ای داشته و نمایشی نیست.

این فعال محیط زیست گفت: کل پرسنل سازمان جنگل ها در سراسر ایران حدود 14 هزار نفر هستند که از این تعداد حدود چهار هزار نفر جنگل بان و قرق بان در جنگل های سراسر ایران مأمور حفاظت از جنگل ها هستند؛ از این تعداد حدود 60 تا 70 درصد در جنگل های شمال فعالیت می نمایند که این تعداد کم است و برای حفاظت کفاف نمی دهد.

چگونه می توانیم نسبت به نابودی درختان هیرکانی سکوت کنیم؟

محمد متینی زاده، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور با طرح این سوال که چگونه می توانیم نسبت به از دست رفتن درختان هیرکانی خاموش باشیم، توضیح داد: جنگل بانان و همه آن هایی که در موسسات و مراکز پژوهشی، سازمان جنگل ها و ادارات منابع طبیعی و دانشگاه های مرتبط می کوشند، برای حفاظت خردمندانه از جنگل ها کافی نیستند، این جنگل ها برای ماندن و بهره مند کردن ما و نسل های پس از ما از خدمات بی مانندشان به عزمی بلند، پیگیری مجدانه و خواستن های تمام نشدنی از سوی همه مردم ایران احتیاج دارند.

وی با تأکید بر این که در چند دهه گذشته توسعه جوامع شهری و روستایی، کشاورزی و پدیده ویلانشینی به کمیت و کیفیت این اکوسیستم به شدت آسیب وارد نموده است، افزود: اتفاق بسیار ناگوار به گسسته شدن جنگل ها و از دست رفتن یکپارچگی آن منجر می گردد که این خود مخاطرات را برای جنگل و ساکنان سبزش بسیار سرعت می بخشد.

این دکتر جنگل داری به معرفی جنگل های هیرکانی و ارزش آن پرداخت و گفت: جنگل های ناب هیرکانی از معدود جنگل های دنیا محسوب می شوند که از عصر یخبندان و نابودی و انقراض آن دوره نجات یافتهاند، یعنی ما در هیرکانی با جنس­ها و گونه هایی روبه رو هستیم که قدمتشان بسیار دیرین (گفته می گردد تا 40 میلیون سال) است. 80 گونه درختی (به طور عمده پهن برگ) و 50 گونه درختچه ای به صورت طبیعی در این جنگل ها یافت می گردد؛ در حال حاضر 150 گونه بومی درختی و بوته ای در جنگل هیرکانی وجود دارد.

خزان درختان جنگلی سال هاست که شروع شده و حداقل در 40 سال اخیر سطح جنگل های هیرکانی از سه میلیون و 600 هزار هکتار به حدود یک میلیون و 800 هزار هکتار یعنی تقریباً به نصف رسیده است.

متینی زاده از مشهورترین درختان این جنگل نام برد و افزود: راش، بلوط، توسکا، ممرز، افرا، انجیلی، نارون، زبان گنجشک، گیلاس وحشی، بارانک، سرخدار، نمدار، شمشاد، لرگ، لیلکی، خرمندی، آزاد، انجیر و از درختچه هایش به ازگیل، زالزالک، زغال اخته، آلوچه وحشی، انار، جل، خاس، کوله خاس، سیب وحشی و... از جمله این نوع درختان هستند که حتی دیدن نامشان سبز، پرهیبت، آرامشبخش و روح نواز است. جنگل های هیرکانی که از دوره یخبندان زمین و میلیون ها سال قبل جان سالم بدر برده اند و به سال 1400 نزدیک شده اند، فکر نمی کردند این گونه در قرن 21، قرن تکنولوژی و فناوری، آگاهانه ریشه به تیشه شان زده گردد.